SỐNG THÁNH GIỮA ĐỜI
(Introduction À La Vie Dévote)
Nguyên tác của Thánh PHANXICÔ SALÊDIÔ, Giám Mục Tiến Sĩ Hội Thánh
Bản dịch của Lm.Ph.HOÀNG MINH TUẤN, Dòng Chúa Cứu Thế
[BBT] Nhóm Khơi Nguồn xin chân thành cám ơn cha Hoàng Minh Tuấn cho phép đăng bài Sống Thánh Giữa đời này. Xin Chúa chúc lành và tuôn đổ muôn hồng ân xuống cho cha và trong sứ vụ của cha.
PHẦN 4
Các điều chỉ dẫn để chống lại các chước cám dỗ thông thường.
CHƯƠNG 01
KHÔNG NÊN ĐỂ TAI NGHE LỜI BÌNH PHẨM CỦA NGƯỜI ĐỜI
Thoạt thấy con muốn sống đạo đức, người thế gian sẽ nói nọ nói kia gièm pha ngay. Hạng tinh quái nhất sẽ chỉ trích sự thay đổi nếp sống của con là giả hình, đạo đức rởm, làm bộ làm tịch. Họ sẽ nói thế là thế gian đã ngán con, vì thế con mới đi tìm Thiên Chúa. Bạn bè sẽ sẵn sàng đến khuyên con đủ điều khôn ngoan và thương xót theo ý họ. Họ sẽ nói : con mang tâm trạng kẻ chán đời ; danh giá thế lực con sẽ tiêu ma ; con làm cho người ta khó chịu ; con già trước tuổi ; công việc gia đình con sẽ bị thiệt lây ; phải sống trên đời như ai : người ta vẫn có thể rỗi linh hồn mà đâu có cần bấy nhiêu điều bí hiểm như thế, v.v…
Phi-lô-tê, tất cả những lời ấy thật ngớ ngẩn nếu không phải là bần tiện. Đâu có phải là họ lo cho sức khỏe hay công việc của con ! Chúa Cứu Thế dạy : “Nếu các con thuộc về thế gian, thế gian sẽ yêu kẻ thuộc về nó. Nhưng vì các con không thuộc về thế gian, nên nó ghét” (Gioan 15, 19). Ta chẳng thấy nhiều ông nhiều bà thanh lịch, sang trọng thức trắng đêm, có khi mấy đêm liền để đánh cờ, đánh bạc đấy ư ? Trên đời có cái ham thích nào buồn bã, u ám và kiệt sức như thế không ? ấy thế mà người đời chẳng ai nói gì ! Bè bạn cũng chẳng cho là phiền. Còn để nguyện ngắm một giờ, hay khi thấy ta dậy sớm hơn thường lệ để dọn mình rước lễ, thì người ta vội vã đi mời bác sĩ để chữa ta khỏi bệnh kỳ khôi và bủng beo ấy. Người ta thức cả tháng để khiêu vũ, chẳng ai kêu ca. Còn phải thức đêm Mừng Chúa Giáng Sinh, người ta phát ho hen và ngày hôm sau kêu đau bụng. Rõ ràng thế gian là một quan toà bất công : tử tế dễ dãi với con cái mình, nhưng cứng cỏi nghiêm khắc với con cái Thiên Chúa.
Muốn ăn ở đẹp lòng thế gian thì chỉ có việc hư mất với nó. Không thể làm nó thỏa mãn được, tính khí nó kỳ quặc lắm. Chúa Cứu Thế nói : “Gioan tiền hô sống kiêng khem không ăn uống, thì các ngươi bảo ông bị quỷ ám. Con người đến ăn uống như mọi người, các ngươi lại bảo là kẻ đồng bang với người ngoại và tội lỗi” (Mát-thêu 11, 18). Đúng vậy, Phi-lô-tê, nếu ta buông theo ý nó mà cười nói, chơi bời, nhảy nhót, thế gian sẽ lấy làm gương xấu. Ngược lại, nếu ta không làm, thế gian sẽ cáo ta giả hình hay chán đời. Ta ăn mặc sang ư ? nó sẽ cho là ta mưu tính gì đó ; ta ăn mặc xuềnh xoàng ư ? nó sẽ cho là ta bần tiện. Ta vui vẻ, nó bảo là buông tuồng ; ta hãm mình, nó cho là buồn bã. Luôn nhìn ta xiên xẹo như thế, đời nào ta có thể làm nó vừa lòng. Nó phóng đại các khuyết điểm ta, rêu rao là những tội lỗi. Tôi nhẹ, nó phóng thành tội lớn ; tội vì lỡ lầm yếu đuối, nó đổi thành tội cố tình hiểm độc. “Đức bác ái luôn phải hiền hậu”, theo lời thánh Phaolô dạy, thì trái lại ; thế gian đầy tinh quái. Đức bác ái không được nghĩ trái, thì trái lại, thế gian luôn nghĩ bậy. Khi nó không cáo tội các hành động ta được, nó sẽ cáo chủ ý ta. Dù chiên có sừng hay không, trắng hay đen, chó sói cũng chẳng tha ăn thịt, nếu có thể được.
Dù ta làm gì, thế gian sẽ gây gỗ với ta mãi. Nếu ta bàn hỏi cha giải tội lâu, nó sẽ bảo ta nói gì dai thế. Nếu ta vắn tắt, nó sẽ bảo ta chưa xưng xong đã ra. Nó dò xét mọi cử chỉ. Chỉ một lời nói nóng nảy, nó kêu là tính ta không ai chịu nổi. Ta lo làm ăn, nó cho là có tính hà tiện. Ta hiền từ, nó cho là ngây ngô. Còn đối với con cái thế gian, giận dữ của chúng là đại độ ; hà tiện là cần kiệm ; suồng sã là trò chuyện đứng đắn. Thật là trò con nhện phá con ong !
Hỡi Phi-lô-tê, thế gian mù quáng, kệ thây nó ! Nó muốn gào bao nhiêu như cú mèo gào thét làm khiếp đảm giống chim ban ngày : kệ xác nó ! Ta hãy kiên trì giữ các dự định ta, bền chí trong các dốc lòng. Sự trung kiên bền bỉ sẽ cho thấy rõ lòng ta chân thành tận hiến cho Thiên Chúa và vào sống trong hàng ngũ người đạo đức. Sao chổi và hành tinh, bên ngoài sáng gần bằng nhau. Sao chổi mau lặn, vì ánh sáng mau tàn, còn hành tinh luôn mãi vẫn tỏ. Đây cũng vậy, giả hình và nhân đức chân thật bên ngoài có nhiều điểm giống nhau. Nhưng lầm sao được, vì giả hình sẽ mau tàn như mây khói, còn nhân đức luôn bền vững trường tồn. Đâu có phải một mối lợi nhỏ khi ta nhận chịu sỉ nhục và gièm pha để củng cố bước đầu trong đời sống đạo đức của ta ? Nhờ đó ta thoát nạn khoe khoang, kiêu ngạo, như các bà đỡ Ai-cập được lệnh vua Pha-ra-ông tàn bạo phải giết mọi trẻ nam sơ sinh của dân Israel. Chúng ta bị đóng đinh chết đối với thế gian rồi, thế gian cũng như là đã chết đối với ta. Nó coi ta là điên, ta hãy coi nó là dại.