Chúa Thánh Thần và Ơn Gọi Nên Thánh
I - Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Người đã xức dầu cho tôi (Lc 4, 18):
Thần Khí Thiên Chúa không những ngự trên Đấng Messia, vì Thiên Chúa đã xức dầu cho Người. Nhưng vì là Dầu Xức, Thần Khí Thiên Chúa còn tràn ngập, lấp đầy con người Đấng Messia. Đấng Messia được xức dầu, đầy tràn Thánh Thần.
Thánh Thần như Dầu Xức thấm nhập vào con người và sứ vụ Đấng Messia. Như thánh Grégoire de Nysse nói, vì Đức Kitô là Đấng được xức dầu, nơi Người chỗ nào cũng có dầu, chỗ nào cũng có Thần Khí.
Thánh Thần đến, cư ngụ, nối kết, gắn liền với con người và hành động của Đức Kitô. Thánh Thần không bao giờ tách rời Đức Kitô. Chỉ cần kêu cầu Danh Chúa Kitô, chúng ta đã bao hàm Thánh Thần trong đó rồi : Unctus - Unctio - Ungens.
Chúng ta sẽ không hiểu Đức Kitô là ai, nếu không đồng thời hướng tới Thần Khí của Thiên Chúa Cha nơi Người, và cũng là Thần Khí của Người. Thánh Thần là Sự Sống của Chúa Cha, là Tình Yêu của Chúa Cha ban cho Người. Thần Khí nơi Chúa Cha như thế nào, thì nơi Đức Kitô cũng như vậy. Cùng một Thần Khí ấy vừa là của Cha, vừa là của Con (l’Esprit du Père et du Fils), vì Cha đã ban cho Con trọn vẹn khi sinh ra Con. Thần Khí là Ngôi vị ở trong hai Ngôi vị kia : là sự sống ở trong Cha và Con, là Tình Yêu ở trong Cha và Con, là sự thánh thiện ở trong Cha và Con.
Nếu chúng ta gọi việc Chúa Cha hiến thánh Chúa Giêsu bằng từ ngữ xức dầu, và hiểu sự xức dầu ấy (Unctio) là Thánh Thần, thì chính Thánh Thần là nguồn gốc sự hiến thánh của Chúa Giêsu : Chúa Cha xức dầu hiến thánh Chúa Giêsu. Chúa Cha là nguồn gốc đầu tiên (principium sine principio), nhưng CHÚA THÁNH THẦN cũng là nguồn gốc. CHÚA THÁNH THẦN, chính là sự thánh thiện của Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng Thánh, là Nguồn mọi sự thánh thiện (origine de la sainteté en personne), là Nguồn Gốc của CHÚA THÁNH THẦN. Nhưng cũng có thể coi CHÚA THÁNH THẦN là nguyên nhân của sự hiến thánh, vì Ngài là sự thánh thiện của Thiên Chúa (principe de la consécration).
II - và sai tôi đi rao giảng Tin Mừng :
CHÚA THÁNH THẦN là nguyên nhân sự hiến thánh Chúa Giêsu, cũng là nguyên nhân sứ vụ của Người: Chúa Giêsu được Chúa Cha xức dầu Thánh Thần và sai đi. Sự sai đi và sự hiến thánh bởi Chúa Cha được nối kết với nhau chặt chẽ đến mức độ có thể nói rằng Đức Giêsu đã được xức dầu để được sai đi. Như vậy CHÚA THÁNH THẦN cũng là nguyên nhân của sứ vụ Chúa Giêsu (principe de la mission).
Không những thế, CHÚA THÁNH THẦN còn là nội dung của sứ vụ, vì sứ vụ của Chúa Giêsu nhằm mang hạnh phúc của Thiên Chúa đến cho nhân loại, mang niềm vui của Thiên Chúa, mang sự sống và tình yêu của Thiên Chúa đến cho loài người. Sứ vụ của Chúa Giêsu là sứ vụ thần linh, thần linh hoá nhân loại, cho nhân loại được chia sẻ sự sống của Thiên Chúa, được trở nên con cái của Thiên Chúa trong Thần Khí.
III - CHÚA THÁNH THẦN là nguồn sự thánh thiện :
Được xức dầu hiến thánh, Đức Giêsu hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa, dành riêng cho Thiên Chúa. CHÚA THÁNH THẦN làm cho Chúa Giêsu thuộc về Thiên Chúa, thuộc trọn vẹn, thuộc hoàn đến mức nên một với Thiên Chúa.
Nhờ sự hiến thánh hay sự xức dầu, nhờ CHÚA THÁNH THẦN, Đức Giêsu được thông phần sự thánh thiện của Thiên Chúa, là Đấng Thánh bởi Đấng Thánh. Như thế CHÚA THÁNH THẦN cũng là nguồân sự thánh thiện nơi Đức Giêsu-Kitô. Ngài là chính sự thánh thiện của Chúa Cha ban cho Đức Kitô.
Nhìn dưới góc độ là con người cụ thể Giêsu-Nazarét, Người được Chúa Cha kêu gọi, tuyển chọn và sai đi. Chúa Cha thực hiện những điều ấy trong CHÚA THÁNH THẦN. Nói cách khác, CHÚA THÁNH THẦN là hành vi kêu gọi, tuyển chon và sai đi của Chúa Cha.
Như vậy CHÚA THÁNH THẦN cũng có thể được chiêm ngắm dưới khía cạnh là nguồn suối: Thần Khí Chúa là nguồn suối sự thánh thiện và là lời mời gọi nên thánh (Pdv 19).
IV - Giáo Hội được xức dầu Thánh Thần và sai đi :
Cùng một Thánh Thần đã ngự trên Chúa Giêsu đậu lại trên toàn thể Dân Chúa vào ngày Hiện Xuống và Dân được hiến thánh để hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa (Cv 2, 1-41) và được sai đi rao giảng Tin Mừng Cứu Độ. Dân đã trở thành Dân tư tế, tiên tri và vương đế (1 Pr 2,9). Các thành phần của Dân, các chi thể của Nhiệm Thể được no đầy Thánh Thần và được ghi dấu Thánh Thần (1 Cr 12,13; 2 Cr 1, 21-22).
Có thần học gia cho rằng GIÁO HỘI tiếp nối tư cách kitô của Đức Giêsu-Kitô, nhiều hơn là mầu nhiệm nhập thể của Người. GIÁO HỘI được xức dầu Thánh Thần và trở thành Kitô, và cũng được sai đi như Chúa Kitô. Thánh Thần mà GIÁO HỘI nhận lãnh là Thánh Thần của Đấng Messia, và GIÁO HỘI trở nên Dân Messia. Thánh Thần cũng là Dầu Xức, là sự Xức Dầu hiến thánh GIÁO HỘI. Mọi thành phần GIÁO HỘI đều được xức dầu thừa sai, nhận lãnh Thánh Thần thừa sai.
Mọi người đều được hiến thánh trong phép rửa (1 Cr 6,11), nên mọi người đều được kêu gọi nên thánh. Chúa Cha kêu gọi tất cả chúng ta, từ đời đờiNgười đã tiền định cho tất cả chúng ta trở nên con cái của Người cùng với Đức Giêsu-Kitô và trong Đức Giêsu-Kitô. Người muốn cho ta được thông phần cương vị làm con ( filiation divine ) của Đức Giêsu-Kitô, Con Một của Người: cho ta hưởng hạnh phúc của Đức Giêsu-Kitô được làm Con Thiên Chúa. Đó là gia tài mà chúng ta được thừa tự, đồng thừa tự với Đức Giêsu-Kitô (Rm 8, 16). CHÚA THÁNH THẦN mạc khải và ban cho ta ơn gọi cơ bản đó : Chính Thần Khí chứng thực cho thần hồn ta rằng ta là con cái Thiên Chúa.
Không những CHÚA THÁNH THẦN mạc khải và thông báo cho chúng ta biết ơn gọi kitô-hữu của chúng ta, mà Ngài còn trở nên nguyên nhân, động lực, nguồn suối cho đời sống và sự thể hiện ơn gọi (nên thánh). Chính Ngài là Đấng Thánh Hóa, vì là sự thánh thiện của Thiên Chúa được thông ban cho ta, trở thành sự sống của chúng ta. Có CHÚA THÁNH THẦN trong chúng ta, chúng ta được chia sẻ, được thông phần sự thánh thiện của Thiên Chúa, tình yêu, sự sống, và chính bản tính Thiên Chúa (consortes divinae naturae : 2 Pr 1,4).
Vì là Thần Khí của Chúa Kitô, CHÚA THÁNH THẦN làm cho chúng ta trở nên đồng hình dạng với Chúa Kitô, đăc biệt trong cương vị làm Con của Người, trong tình yêu hiếu thảo của Người đối với Chúa Cha (vie filiale). Đó là điều sâu thẳm nhất nơi Đức Giêsu và cũng là điều cốt yếu nhất. CHÚA THÁNH THẦN làm cho chúng ta nên giống Chúa Giêsu, học sống đạo với Chúa Giêsu, học yêu mến Chúa Cha với Chúa Giêsu, chia sẻ tình yêu gắn bó, mật thiết, say đắm của Chúa Giêsu đối với Chúa Cha.
CHÚA THÁNH THẦN còn làm cho chúng ta nên giống Chúa Giêsu trong lòng mến của Người đối với anh em. CHÚA THÁNH THẦN cho chúng ta chia sẻ tình yêu tự hiến của Chúa Giêsu, lúc nào cũng sẵn sàng hy sinh sự sống vì những người mình yêu. CHÚA THÁNH THẦN còn cho chúng ta chia sẻ kinh nghiệm của Chúa Giêsu được Chúa Cha yêu thương. Ngài cho chúng ta chia sẻ tất cả những gì là sâu thẳm nhất nơi Chúa Giêsu. Điều đó hoàn toàn đúng với ý muốn của Chúa Giêsu, cũng là ý muốn tốt lành của Chúa Cha (Ga 15, 13-15).
Sống đạo là bước theo Chúa Giêsu. CHÚA THÁNH THẦN dẫn chúng ta bước đi trên con đường theo Chúa Giêsu, con đường yêu thương hiếu thảo đối với Chúa Cha, con đường yêu thương tự hiến cho tha nhân, con đường trở nên hoàn hảo trong tình yêu.
Phaolô BÙI VĂN ĐỌC
Giám Mục Giáo phận MỸ THO