TÂM TƯ NGƯỜI DỊCH
Thánh Giá là dấu hiệu bề ngoài để phân biệt Kitô giáo với các tôn giáo khác, kể cả Thiên Chúa Giáo, trong đó có Do Thái Giáo và Hồi Giáo.
Thế nhưng, khi đối diện với một người thông thuộc Thánh Kinh Kitô giáo, nhất là bộ Thánh Kinh Tân Ước, người ta khó lòng mà phân biệt được người Kitô hữu đó thuộc về Giáo Hội nào, Công Giáo Rôma, Chính Thống Giáo Đông Phương, Anh Giáo hay Tin Lành. Theo quan niệm chung chung và đa số của người Công Giáo Việt Nam, người Kitô hữu thông thuộc Thánh Kinh đó thường là một Kitô hữu Tin Lành.
Nếu người Kitô hữu Tin Lành, như ấn tượng của người Việt Nam Công Giáo, có đặc điểm là thuộc Thánh Kinh và biểu hiệu của họ là Sách Thánh, thì đặc điểm và dấu hiệu bề ngoài của người Kitô hữu Công Giáo, để Kitô hữu nói chung có thể nhận ra họ đúng là người Công Giáo là gì, nếu không phải, theo cảm nghiệm cá nhân của tôi, là lần hạt Mân Côi và tràng hạt Mân Côi.
Phải, ra đường, chỉ cần thấy tràng hạt Mân Côi treo lủng lẳng trong một chiếc xe hơi nào đó, thì có thể quả quyết mà ít khi sai lầm, người trưng bày tràng hạt trên xe đó, là một người Kitô hữu Công Giáo.
Vẫn biết, cũng có trường hợp người không phải là Kitô hữu Công Giáo, (hay ngay cả chính người Công Giáo không có thói quen lần hạt Mân Côi cũng vậy), có thể dùng tràng hạt Mân Côi như một thứ đồ trang sức. Nhưng, trường hợp như thế rất hiếm. Thiếu gì đồ trang sức thẩm mỹ và hợp thời trang hơn mà thành phần vốn thích trưng bày hay trưng diện đó không dùng, lại phải đi lấy một cỗ tràng hạt có tượng thánh giá mang tính cách đạo đức khô khan, hoàn toàn không hợp với thời trang, để làm đẹp cho thân thể, xe cộ, nhà cửa, đồ dùng v.v. của mình.
Việc tôn sùng kinh Mân Côi và tràng hạt Mân Côi, thật ra, đối với chung Giáo Hội Công Giáo Rôma và riêng người Kitô hữu Công Giáo, không phải là chính bản chất của Công Giáo và là biểu hiệu cho Công Giáo. Nguyên việc so sánh với Phụng Vụ, về giá trị và lợi ích, kinh Mân Côi đã không thể so sánh được rồi. Trong Tông Huấn Marialis Cultus, Đức Thánh Cha Phaolô VI đã chẳng minh định như vậy hay sao, khi ngài tuyên bố:
“Lần hạt Mân Côi đang khi cử hành phụng vụ là một lầm lẫn, thế mà, tiếc thay đây đó việc thực hành này vẫn còn tồn tại”. (đoạn 48).
Thật vậy, như Chúa Giêsu, tự bản tính, hơn Mẹ Maria thế nào, phụng vụ của Giáo Hội, tự bản chất, cũng có giá trị hơn kinh Mân Côi như vậy.
Lý do là vì, Chúa Giêsu là trọng tâm của Phụng Vụ và thực sự hiện diện một cách bí tích khi Giáo Hội cử hành Phụng Vụ, cả Phụng Vụ Thánh Lễ cũng như Phụng Vụ Bí Tích, Mẹ Maria dầu sao cũng chỉ là Đấng Đồng Công “đứng dưới chân thập giá Chúa Giêsu” (Gioan 19:25) mà thôi.
Tuy nhiên, nếu xét đến việc thông ban ân sủng, có thể nói, như thực tế cho thấy, kinh Mân Côi lại có một tác dụng dễ dàng, dồi dào và hiệu nghiệm hơn là Phụng Vụ.
Sở dĩ kinh Mân Côi có tác dụng thông ban ân sủng một cách dễ dàng, dồi dào và hiệu nghiệm hơn Phụng Vụ như thế, là vì Mẹ Maria “đầy ơn phúc ... và Giêsu Con lòng Mẹ gồm phúc lạ” (Luca 1:28,42).
Thiên Chúa đã không trao cho Mẹ cả kho tàng của Ngài là Ngôi Lời nhập thể trong lòng Mẹ là gì! Thế thì lòng Mẹ, hay Trái Tim Mẹ cũng vậy, không phải là nơi chất Kho Tàng Thần Linh này hay sao? Nếu Thiên Chúa đã muốn đặt Kho Tàng Thần Linh của Ngài ở ngay cung lòng Mẹ Maria, chứ không phải ở trong tay nguyên tổ Evà, hay ở trong tay thánh Gioan Tẩy Giả, người nam cao trọng, thì không phải là Ngài đã muốn trao toàn quyền cho Mẹ canh giữ và tùy nghi ban phát cho những ai muốn lãnh nhận ân sủng từ Kho Tàng Thần Linh này hay sao!
Trong Thông Điệp Octobri Mense ban hành ngày 22/9/1891, Đức Thánh Cha Lêô XIII đã khẳng định điều này rất ro ràng: “Ý của Thiên Chúa muốn là không một sự gì từ kho tàng vĩ đại của tất cả mọi ân sủng được ban cho chúng ta từ Chúa Giêsu - 'ân sủng và chân lý từ Chúa Giêsu Kitô mà đến' (Gioan 1:17) - lại không qua trung gian của Đức Maria.”
Kinh Mân Côi có tác dụng thông ban ân sủng cách dễ dàng hơn Phụng Vụ.
Thứ nhất, là vì điều kiện thực hiện. Khi lần hạt Mân Côi, người ta không cần phải đến nhà thờ như khi đi dự lễ, phải có linh mục ngồi tòa như khi đi xưng tội, phải có giám mục xức dầu như khi chịu phép Thêm Sức v.v. Có thể nói, khi lần hạt Mân Côi cách sốt sắng là người ta vừa là thừa tác viên ân sủng, vừa là người lãnh nhận ân sủng. Như thế, lần hạt Mân Côi không phải là một cách tự động, (theo kiểu self service ngày nay), rất dễ dàng trong việc lãnh nhận ân sủng hay sao!?
Thứ hai, là vì công việc thực hiện. Để mở một kho tàng, theo các truyện thần thoại, người ta phải biết câu thần chú, cái mà ngày nay người ta gọi và sử dụng là mật số (secret code). Cũng thế, muốn mở cả lòng Mẹ Maria, nơi Thiên Chúa cất giấu mọi sự cao qúi nhất của Ngài trên trần gian, để tiến vào Kho Tàng Thần Linh là Chúa Kitô ở bên trong, người ta chỉ cần đọc mấy lời hết sức giản dị, đến nỗi trẻ con cũng thuộc và ai cũng được phép đọc, dù là tội nhân, không cần phải là thừa tác viên, phải có chức thánh mới được đọc lời mô thể cho Bí Tích hiệu thành. Lời thần chú hết sức giản dị mà vô cùng thần hiệu làm cho ân sủng tuôn tràn này là: “Lạy Cha chúng con ở trên trời (và) Kính mừng Maria đầy ơn phúc.”
Kinh Mân Côi có tác dụng thông ban ân sủng cách dồi dào hơn Phụng Vụ.
Mỗi Bí Tích chỉ ban một tích sủng (Ơn Bí Tích) đặc biệt của mình cho thụ lãnh nhân xứng đáng mà thôi. Chẳng hạn, Bí Tích Hôn Phối không ban tích sủng của mình cho người lành nhận Bí Tích Truyền Chức Thánh hay ngược lại v.v. Vẫn biết, không thể nào lần hạt Mân Côi mà người ta, dù sốt sắng đến đâu, có thể lãnh nhận một tích sủng nào đó mà không cần chính thức đi lãnh nhận Bí Tích ấy. Tuy nhiên, không phải khi đã lãnh nhận được một tích sủng nào đó là con người không cần phải nên thánh này; trái lại, càng thêm ơn, con người càng phải có trách nhiệm sinh lợi hơn: “Kẻ được nhiều sẽ bị đòi lại nhiều” (Luca 12:48).
Để bao tồn và phát triển tích sủng đã được khi lãnh nhận Bí Tích không phải là chuyện dễ, cần phải có ơn Chúa nữa mới được. Mà, không gì dễ dàng để kéo ơn Chúa xuống cho bằng câu thần chú vô cùng linh hiệu là kinh Lạy Cha và Kính Mừng, hai kinh làm nên kinh Mân Côi. Thật vậy, nhờ đọc câu thần chú này đúng kiểu và đúng cách, lòng Mẹ Maria tự động sẽ mở ra, và người ta sẽ tha hồ mà thu tích cho mình đủ mọi thứ vàng bạc châu báu trong Kho Tàng Thần Linh vô cùng qúi giá, bất tận và bất diệt này, để làm cho những nén bạc tích sủng sinh lợi gấp trăm cho Đấng muốn “ai đã có sẽ càng được ban thêm cho càng dư dật” (Mathêu 13:12). Là Kho Tàng Thần Linh, Trái Tim Mẹ Maria có tất cả mọi chân trâu phú qúi là các nhân đức, công nghiệp và vinh quang của Chúa Cứu Thế và của chính Mẹ khi Đồng Công với Chúa, xứng đáng là ngân hàng cho chúng ta dùng kinh Mân Côi gửi vào đấy tất cả những gì Thiên Chúa đã trao ban cho chúng ta để sinh lời (xem Mathêu 25:27) theo ý Ngài.
Kinh Mân Côi có tác dụng thông ban ân sủng cách hiệu nghiệm hơn Phụng Vụ.
Thứ nhất, là vì tác động của nó nơi người lần hạt. Để tham dự Thánh Lễ hay lãnh nhận Bí Tích, người ta chỉ cần cộng tác vào việc cử hành Phụng Vụ mà thôi. Do đó, nếu không đủ ý thức và linh động đối với một lễ nghi dài hơn một chuỗi kinh Mân Côi, họ sẽ dễ trở thành thụ động, bất xứng với các Mầu Nhiệm Thánh. Trong khi đó, vì tự mình lần hạt Mân Côi, ngắn gọn, ý nghĩa, dễ dàng, người ta sẽ sốt sắng và ý thức hơn và sẽ tăng thêm lòng tri ân cũng như kính mến Chúa hơn. Nhờ đó, về mặt tiêu cực, họ sẽ cai thiện đời sống, không dám làm mất lòng Chúa, và, về mặt tích cực, họ sẽ bắt chước Chúa, vâng theo Thánh Ý Chúa và trở nên mọi sự cho tất cả mọi người như Chúa.
Thứ hai, là vì hiệu năng của nó nơi các tội nhân. Một người tội lỗi, muốn được tha tội, nếu không chết bất đắc kỳ tử, cũng phải lãnh nhận Bí Tích Hòa Giải. Trên thực tế, càng lâu xưng tội, càng ngại vào tòa cáo giải. Càng ít đến với Bí Tích Giải Tội, người ta càng thiếu ơn Chúa. Càng thiếu ơn Chúa, đã sẵn yếu đuối cộng thêm tội lỗi nặng nề đầy mình, tội nhân lại càng dễ sa ngã và càng khó lòng tự động chỗi dạy trở về nhà Cha, nếu không có phép lạ hay ơn đặc biệt. Trong trường hợp này, Bí Tích Giải Tội trở nên mục tiêu cho tội nhân, đòi họ phải vào tới tòa giải tội mới được ơn tha tội. Nhưng, làm sao họ còn đủ sức để trở về, để có thể đến được tận tòa giải tội mà họ đã trở nên xa lạ và ngại ngùng đây?
Hay nhớ lại trường hợp của Lazarô, dù xác của anh đã chết thối bốn ngày rồi, thế mà, với lòng tin của chị mình là Matta: “Nếu Thày có mặt ở đây em con đâu có chết, nhưng con biết rằng, ngay cả lúc này đây, Thiên Chúa sẽ ban cho Thày điều Thày xin cùng Ngài” (Gioan 11:21-22), Lazarô vẫn nghe thấy tiếng Chúa Giêsu gọi tên của mình và đã tự động bước ra khỏi mồ. Cũng thế, tội nhân tầy trời và cứng lòng đến đâu đi nữa cũng không thể nào cữơng lại được sức mạnh vô địch của kinh Mân Côi nói chung và của kinh Kính Mừng nói riêng là kinh tuyên xưng và cầu khẩn đích danh thánh “Giêsu Maria”.
“Kính mừng Maria đầy ơn phúc... và Giêsu Con lòng Bà gồm phúc lạ.”
“Thánh Maria Đức Mẹ Chúa trời, cầu cho chúng con là kẻ có tội, khi nay và trong giờ lâm tử. Amen”
“Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội chúng con, xin cứu chúng con khỏi sa hoả ngục, xin đem các linh hồn lên Thiên Đàng, nhất là những linh hồn cần đến
lòng Chúa thương xót hơn” (Ngày 13/7/1917, Đức Mẹ dạy 3 Thiếu Nhi Fatima thêm lời nguyện này vào sau mỗi chục kinh Mân Côi).
Đối với tôi, tràng hạt Mân Côi giống như một cái “remote control” (bộ phận điều khiến xa). Nếu đầy đủ “pin” sốt mến, nó se gây được nhiều tác dụng theo công hiệu thần tình của nó.
Chẳng hạn, nó có sức làm cho Trái Tim Mẹ Maria, (đã được Viên Kỹ Sư Thần Linh gài sẵn cho có cùng một tần số -frequency- hay cùng một mã số -code- với bộ phận điều khiến xa này), như một màn ảnh TV, trình chiếu lại cuộc tình của Thiên Chúa, được tái diễn qua các mầu nhiệm nhập thể, tử nạn và phục sinh vinh hiển của Chúa Giêsu Kitô.
Bộ phận điều khiển xa này cũng có thể làm cho Trái Tim Mẹ, như cánh cửa mở ra cho tội nhân vào ẩn náu và cho kho tàng ân sủng tuôn tràn ra cho nhân loại nói chung và cho Giáo Hội nói riêng. Đối với thần dữ, bộ phận điều khiển xa này, một khi được bấm lên bơi những bàn tay bám chặt vào Mẹ Maria, còn đóng được cả cửa hoả ngục và mở toang cửa Thiên Đàng.
Trên đây là tất cả “Bí Mật Kinh Mân Côi” mà tôi tự nghiệm thấy. Đối với thánh Louis Marie Grignion de Monfort, để trình bày “Bí Mật Kinh Mân Côi” theo ngài cảm nghiệm, ngài đã viết cả một cuốn sách, cuốn sách mà tôi cố gắng chuyển ngữ sang tiếng Việt để cống hiến qúi bạn đây.
Có hai lý do khiến tôi dám quyết định làm một việc chưa bao giờ làm là chuyển dịch sách, một cuốn sách đạo đức của một vị thánh.
Lý do thứ nhất là vì nhu cầu học hỏi của phong trào Thiếu Nhi Fatima, một phong trào mà, theo Nội Qui, cuốn Bí Mật Kinh Mân Côi này được ấn định là một thủ ban (trong bốn thủ bản chính) dùng để dạy ngành Thiếu trong việc cầu nguyện.
Lý do thứ hai là vì, hình như trong tủ sách Công Giáo Việt Ngữ, chưa có một bản dịch nào cho cuốn sách này, hay có mà tôi không được biết, vì đã không còn tái bản hay đã trở thành thiên cổ.ÕBản văn mà tôi dùng để chuyển ngữ đây là bản tiếng Anh, do Mary Barbour dịch từ nguyên ngữ, được tái bản tại Hoa Kỳ từ tháng 4 năm 1965 tất cả là 26 lần, do Tan Books and Publishers phát hành t lần tái bản thứ 6, với tổng số cuốn được xuất bản cho cả 26 lần xuất bản là 3 triệu 4 trăm ngàn cuốn.
Đọc cuốn “Bí Mật Kinh Mân Côi” của thánh Monfort, độc giả không thể nào phủ nhận được rằng, thánh nhân quả thật, cùng với thánh Đaminh
và chân phước Alan de la Roche, là những tông đồ đích thực của kinh Mân Côi, qua cách trình bày cuốn sách của thánh nhân, cả về hình thức, kết cấu và nội dung cuốn sách.
Về hình thức của cuốn sách, thánh nhân cũng trình bày theo kiểu một chuỗi kinh Mân Côi, như bản mục lục phân chia, với 5 phân đoạn khác nhau mà ngài gọi mỗi phân đoạn là một chục (decade), và như bố cục của cả cuốn sách, với 50 tiết đoạn mà ngài gọi mỗi tiết đoạn là một bông hồng (rose), và 10 Bông Hồng họp thành một phân đoạn.
Về kết cấu của cuốn sách, thánh nhân đã trình bày tất cả những gì mà kinh Mân Côi cần phải được hiểu biết, như nguồn gốc, danh xưng, kinh nguyện, mầu nhiệm và công hiệu của kinh Mân Côi, và cần phải được thực hiện cho xứng đáng, như điều kiện, ân xá và phương pháp.
Về nội dung của cuốn sách, thánh tác giả đã luôn luôn theo phương pháp “nói có sách mách có chưng”, nhất là căn cứ vào thế giá của thánh Đaminh và chân phước Alan de la Roche, và đã dẫn chứng bằng nhiều câu chuyện đặc biệt, chẳng những có sức đánh động lòng người mà còn làm cho cuốn sách đỡ khô khan nữa.
Về tinh thần của cuốn sách, thánh tác giả đã trút tất cả cảm nghiệm của mình về sự hiểu biết kinh Mân Côi vào phần nhất của cuốn sách, cũng như tất cả kinh nghiệm của mình về việc thực hành lòng sùng kính kinh Mân Côi ở phần thứ hai. Do đó, đọc cuốn sách này, độc giả chẳng những hiểu biết kinh Mân Côi tường tận hơn mà còn được nhiễm lây lòng sốt sắng của một vị thánh.
Ngoài phần chuyển dịch chính của tác phẩm này, tôi còn thêm một số Phụ Trương sau đây:
- Hai văn kiện của hai Đức Thánh Cha Lêô XIII và Phaolô VI về kinh Mân Côi, mà tôi thấy không thể bỏ qua.
- Một bản thánh ca mà 3 phiên khúc của nó là bản tóm lợc 15 mầu nhiệm Mân Côi, một bản nhạc tôi sáng tác vào một buổi tối tháng Mười năm 1981 và đã được trình bày trong cuốn băng “Nhìn Sao Gọi Mẹ” do Nguyệt San Trái Tim Đức Mẹ phát hành cuối năm 1981.
- Năm Mầu Nhiệm Mân Côi Nhập Thế của Chúa Kitô, để bổ khuyết cho khoảng trống gia Năm Mầu Nhiệm Mùa Vui và Năm Mầu Nhiệm Mùa Thương.
Ngày 13/10/1917 tại Fatima, Mẹ Maria đã xưng mình
“Ta là Đức Mẹ Mân Côi”.
Xin Người là Đấng đã soi động cho thánh Monfort biên soạn cuốn “Bí Mật Kinh Mân Côi” được phổ biến sâu rộng này cũng làm cho độc giả đọc đến bản dịch Việt ngữ tác phẩm của thánh nhân tinh thần mộ mến kinh Mân Côi, sống kinh Mân Côi và làm tông đồ cho kinh Mân Côi, “kinh nguyện rất đẹp lòng Đức Mẹ và đuợc các Đức Giáo Hoàng hết sức khuyến dụ.” (Đức Thánh Cha Phaolô VI, Tông Thư “Tháng Năm”, ngày 30/4/1965).
Tổng Giáo Phận Los Angeles Lễ Mân côi
CAO TẤN TĨNH
Thánh Louis Marie De Montfort