100 Bài Giáo Lý Kinh Thánh

(GIỜ ĐỀN TẠ CỦA GIA ĐÌNH )

 
[BBT] Nhóm Khơi Nguồn xin chân thành cám ơn cha Hoàng Minh Tuấn cho phép đăng bài này. Xin Chúa chúc lành và tuôn đổ muôn hồng ân xuống cho cha và trong sứ vụ của cha.

Bài 53

PHẢI ĐỀN TRẢ

Ông Nê-hê-mi có phận sự giúp dân Israen từ đất lưu đầy trở về quê hương và tổ chức lại xã hội, cùng một lúc xây lại Đền Thờ Yêrusalem và thành lũy. Ông gặp rất nhiều khó khăn. Sau đây là một trong những khó khăn ấy. Ông đã giải quyết thế nào ? Ta hãy đọc Lời Chúa sau đây :

Trích sách Nêhêmi, ch.5

Trong khi xây dựng lại thành lũy Yêrusalem, dân Israen phải tự tìm kế sinh sống rất chật vật. Nhiều người phải đi vay nợ nơi các kẻ cho vay nặng lãi vô nhân đạo, chỉ rình những lúc túng quẫn để làm giàu trên xương máu đồng bào. Tiếng kêu than đã vang đến tai Nê-hê-mi. Người thì than :

-           Con trai, con gái chúng tôi, chúng tôi phải bán đợ để có lúa ăn mà sống.

Lại có kẻ khác kêu :

-           Chúng tôi phải cầm cố ruộng đất hương hỏa, nhà cửa tổ tiên để có của ăn trong thời đói kém.

Kẻ khác nói :

-           Chúng tôi phải cầm thế vườn nho, ruộng dâu để vay bạc nộp thuế..., phải bắt con trai, con gái chúng tôi làm nô lệ, con gái chúng tôi có đứa bị hiếp đáp mà chúng tôi đành chịu bó tay ; đang khi đó, nhà cửa chúng tôi bây giờ thuộc về người khác...

Khi nghe các lời oán than ấy, ông Nê-hê-mi rất phẫn uất, và ông đã triệu tập đại hội quần chúng. Ông đứng lên nói mạnh mẽ :

-           Phải chăng các ông đây có những người đã không đi trong sự kính sợ Thiên Chúa, làm cho dân ngoại có cớ sỉ mạ Người ? Phải chăng các ông đã muốn nghiền nát anh em mình dưới ách nặng của các ông ?

Cử tọa làm thinh, không nói được lời nào. Ông nói tiếp :

-           Cả tôi và anh em tôi cũng đã cho dân chúng vay bạc và lúa, chúng tôi sẵn sàng xóa món nợ đó. Vậy, phần các ông, ngay hôm nay, hãy hoàn lại cho dân nghèo ruộng đất, vườn nho, vườn dâu và nhà cửa của họ, và nếu họ đã vay lúa, dầu hay tiền bạc, các ông cũng hãy tha món nợ ấy cho họ.

Nghe lời ông, họ đã đồng thanh nói :

-           Chúng tôi xin hoàn trả mọi sự, mọi vật và không đòi gì cả. Chúng tôi sẽ làm theo lời ông vừa nói.

Ông Nê-hê-mi liền cho gọi các tư tế đến và bắt họ thề phải làm như lời hứa. Đoạn ông rũ vạt áo mà nói :

-           Thiên Chúa sẽ rũ như thế này khỏi nhà của Ngài và các phúc lành của Ngài những kẻ nào không giữ lời thề ! Và như thế, nó sẽ bị rũ sạch và nên trống không !

Và toàn thể đại hội thưa :

-           Amen ! Đồng ý như vậy !

Rồi người ta ngợi khen Thiên Chúa ! Quả thật, những kẻ chủ nợ đã làm theo lời hứa, và bình an đã ngự trị trong toàn dân từ đó.

* Đó là Lời Chúa ! - Tạ ơn Chúa !

Suy niệm Lời Chúa

Nghe tích truyện Kinh Thánh hôm nay, các anh chị em có đồng ý thấy vừa tức giận, vừa khâm phục không ? Tức giận vì những người dân thánh của Chúa mà vì ham tiền của, nỡ cho vay nặng lãi anh em mình, lợi dụng lúc họ túng quẫn mà cầm cố nhà cửa, ruộng đất của họ. Nhưng cũng phải khâm phục là họ đã nghe lời răn đe của Nê-hê-mi, và vì kính sợ Chúa mà hoàn trả mọi nợ nần, cầm cố. Chuyện ấy không phải dễ đâu ! Anh chị em ta đây có làm được như thế không ? Đã làm thiệt hại của ai, không những phải xin Chúa tha tội, mà còn phải hoàn trả, hoặc bồi thường... Không đền trả, tội không được tha. Có nhiều người cứ tưởng lấy của người, làm hại của người, rồi đi xưng tội là xong. Đâu có đơn giản thế ! Ấy vì vấn đề điều răn thứ 7 rắc rối như vậy, nên khuyên anh chị em có lỡ phạm tội gì khác thì phạm, chứ chớ phạm tội điều răn thứ 7. Lại có người tưởng chỉ tội dâm dục mới sa hỏa ngục, còn tội trộm cắp thì không hề gì. Kinh Thánh không nghĩ như thế, đây : “Anh em chớ lầm tưởng mà nguy : vì tất cả những kẻ dâm dật, thờ quấy..., ngoại tình..., trộm cắp, tham ô, nghiện ngập, chửi bới, cướp giựt : các kẻ ấy đều bị loại khỏi Nước thiên đàng” (thư 1Cr 6.9-10).

• Và để phòng ngừa việc lấy của người ta, Chúa cấm đến cả các sự tham muốn trong lòng của cải người khác : “Ngươi không được tham muốn nhà cửa, tôi trai, tớ gái, vợ con đồng loại, bò lừa và bất cứ vật gì của nó” (Xh, 20.17). Do đâu trộm cướp bắt đầu ? Thưa : do lòng tham muốn. Và trộm cướp còn do sự lười biếng : không làm việc mà cứ muốn có ăn, có mặc. Do đó, Thánh Phaolô dạy : “Người trộm cắp, đừng trộm cắp nữa. Phải hơn, hãy tự tay chịu khó làm việc” (Ep 4.28). Nhưng tham muốn nghĩa là gì ? Đứng trước cửa hàng bày một chiếc xe đạp tốt, đẹp, mình ham thích, muốn có : Chúa có cấm điều đó chăng ? Không ! Ước muốn và tìm cách có tiền một cách lương thiện để có chiếc xe đạp ấy, không có gì là tội cả. Tội là ở chỗ mê muốn đến nỗi tìm cách đoạt được vật ấy cách bất lương bằng sự ăn cắp, lừa gạt.

• Kinh Thánh còn dạy : “Không được lường gạt người đồng loại” (Lv 19.11). Kẻ lường gạt không chỉ vi phạm đến của cải người khác, hắn còn làm hư hỏng một cái gì quí báu hơn : đó là sự tín nhiệm, tin cậy giữa người với người.

•  Chúa cũng dạy không được cân thiếu, cân thừa : “Ngươi không được dùng quả cân lớn, quả cân bé, đấu lớn, đấu nhỏ ; nhưng ngươi phải có quả cân và cái đấu chính xác, công minh... Thật là đồ quái gở đối với Thiên Chúa, những ai làm các điều gian phi như thế” (Tl 25.13-16).

• Cũng đáng bị kết án như thế những việc làm giả dối, đồ dởm, áo giả, mũ giả, rồi những sản phẩm kém chất lượng,... Tội càng lớn, nếu những cái giả ấy can hệ đến sinh mạng người khác, chẳng hạn như thuốc tây giả. Mong nhà cầm quyền ra hình phạt rất nặng, tối đa cho những kẻ dã tâm, lòng lang dạ thú ấy, để người khác thấy đó mà sợ.

• Cũng mang tội, kẻ nào chào hàng, quảng cáo lếu láo, lừa gạt, để che đậy những hư hỏng của hàng hóa mình : trái cây hư thối ở trong, mà nói vẫn còn tươi ngon...

• Nhất là tội chiếm đất đai, của cải của kẻ nghèo khó, thấp cổ bé họng, hoặc lợi dụng hoàn cảnh khó khăn, túng quẫn để trục lợi, đầu cơ, như ta đọc trong bài Kinh Thánh hôm nay, thì Chúa ban bố những lệnh và luật nghiêm ngặt chống lại : “Ở giữa dân Ta, có bọn ác ôn : chúng rình như lũ đánh chim, chúng lom khom đặt bẫy bắt người... Nhà chúng mưu gian ứa đầy, bởi thế, chúng đã làm lớn, làm giàu, đã nên béo mập nhễ nhãi...” (Yêrêmia 5.26-27) ; “Khốn cho những kẻ đầu cơ nhà liền nhà, ruộng nối ruộng... cho kỳ hết chỗ để  mình độc quyền cư trú trên toàn nội địa...” (Ys 5.8) ; “Thiên Chúa sẽ ra tòa phán xét các dân, sẽ đi vào phiên án xử hàng kỳ mục, và vương công trong dân Người : ‘Chính các ngươi đã ngốn cả vườn nho ; chính trong nhà các ngươi, của cải người nghèo khó đã mất trộm... Các ngươi đã nghiền tán dân Ta, đã đạp vào mặt lũ nghèo” (Ys 3.13-15). Hẳn chúng ta còn nhớ vụ vườn nho của ông Nabốt. Vua muốn chiếm, song buồn phiền vì Na-bốt không chịu. Vợ vua bày kế giết Na-bốt với những tội chụp mũ. Na-bốt chết, Vua rảnh tay chiếm lấy vườn nho : cuộc ám sát được che phủ bởi những lý lẽ có vẻ hợp pháp ấy phơi bầy cho thấy : nơi những kẻ giàu có và quyền thế, cái lòng ham sang giàu và sống sung sướng, phè phỡn của họ không hề lùi bước trước tội ác, bất công... ngay cả phạm thượng với Chúa.

• Trong thời đại ta, còn phải kể đến tội bất công, làm thiệt hại do việc làm cẩu thả, thiếu trách nhiệm, hoặc lãng phí thời giờ lao động cách vô căn cứ, không có lý do..., gây tổn thất cho xí nghiệp, nhà máy, chủ nhân hay khách hàng...

Có người hỏi : ăn cắp của công có tội không, lấy cớ vì chủ giàu có, hoặc Nhà nước nhiều tiền, lắm của ? Đáp : Sự kiện người chủ nhiều tiền, lắm của không là lý do cho phép ta lấy của công ấy đâu, dù chủ nhân là một tập đoàn, hoặc là Nhà nước. Người ta lắm tiền, giàu của, mặc người ta. Họ sẽ phải tính sổ với Thiên Chúa về việc họ có chia sẻ của cải, hoặc sử dụng đúng đắn hay không. Phần ta, cái tội nằm trong ta : đó là lòng tham, và hành động lén lút lấy cắp những đồ vật không thuộc quyền sở hữu của ta. Chỉ trừ một trường hợp : người chủ kia xử bất công với ta. Lúc ấy, việc trước tiên ta phải làm là thương thuyết với chủ nhân, để họ sửa lại bất công ấy. Nếu họ cứ ngoan cố, không chịu sửa chữa, lúc ấy, luân lý cho phép người làm công kín đáo lấy của chủ cái phần thiệt hại mình phải chịu do bất công của chủ. Luật luân lý gọi trường hợp này là “kín đáo đền bù”.

Cho tất cả các việc lấy của người khác nói trên và còn nhiều trường hợp khác không kể xiết, Chúa dạy phải đền trả. Lý do : của người ta, ta phải hoàn lại cho chủ nó. Quyền tư hữu đòi hỏi như vậy. Vì của cải nào có chủ nấy. Châu về hợp phồ ! Làm thiệt hại thì phải bồi thường ! Chiếm hữu bất hợp pháp thì phải trả lại. Muốn thi hành trọn luật điều răn thứ 7 vừa nói đó, thì việc trước tiên là phải có lòng ăn năn thống hối : vì đã có lòng tham lam mà xúc phạm đến Thiên Chúa và vi phạm đến anh em, làm buồn khổ cho họ. Không có lòng sám hối này, việc đền trả kia không đạt hết ý nghĩa, và dễ sa ngã lại. Vì như người xưa có câu : “Thiện căn ở tại lòng ta”. Sám hối là tu bổ lại cái lòng ta, cho không còn tham nữa, cho nó trở về sự thiện. Rồi sau đó, việc đền trả, hoặc bồi thường bên ngoài sẽ thể hiện cái ăn năn bên trong : vì đền trả, bồi thường là một việc đau đớn, cực nhọc cho ta. Vậy, khi ta cố gắng đền trả, làm cho sự bất công, sự vi phạm quyền lợi và của cải của anh em ta được đền bồi xứng đáng, thì ta bộc lộ sự xác thực của việc ăn năn, sám hối bên trong. Do đó, kẻ nào, khi đền trả mà cầm lấy đồ vật ấy thảy vào mặt người kia mà nói : “Đây tao trả, tao không thèm !”, thì người đó mới chỉ làm một việc đền bồi bề ngoài, mà bên trong không có lòng sám hối tội lấy của người, hắn trả lại vì hắn thấy ăn không được, nuối không trôi ! Trước tòa án Chúa, hắn chưa sạch tội lấy cắp của đồng loại.

Hỏi : Khi chưa có phương thế để trả thì sao ?

Đáp : Phải thực sự hứa chắc chắn trong lòng trước mặt Chúa là sẽ trả khi có phương thế. Nhưng đằng khác, đừng đợi khi nào có đầy đủ mới trả, ta sẽ chẳng bao giờ thấy mình đầy đủ cả. Hãy cứ để dành mỗi lúc một chút góp lại sẽ đủ ; hoặc tốt hơn trả từng phần. Trong trường hợp thật sự kiệt quệ, không còn cách nào trả nổi, hãy trình linh mục giải tội để được chỉ giáo.

Hỏi : Người bị ta lấy cắp chết rồi, thì ta trả cho ai ?

Đáp : Cho vợ, chồng, hoặc con cái họ. Nếu không còn ai, trình vị linh mục giải tội để ngài chỉ cách cho, hoặc làm phúc bố thí, hay cúng vào việc phúc thiện : trại cùi, cô nhi viện, viện dưỡng lão...

Hỏi : Đền trả thì mắc cở, xấu hổ, phải làm cách nào ?

Đáp : Có thể dùng cách nặc danh : gửi tiền cho họ qua bưu điện mà không đề tên mình, hoặc nhờ cha giải tội chuyển giùm.

• Xin các bậc phụ huynh lưu ý về thiếu nhi trong vấn đề này. Ngoài các điều đã nói trên, thiếu nhi có vài điểm đặc biệt :

1/         Thứ nhất : trẻ em hay thích phá phách, nhất là đối với của công, của tập thể : ghế, bàn nhà thờ hay trường học, công viên... Việc cần làm là tập cho nó ý thức tính cách thánh thiêng của quyền lợi và của cải người khác, và làm cho chúng thấm điều đã nói ở bài trước : yêu thương thì đừng làm hại người, cho dù người ấy vắng mặt hay người ấy là một tập thể. Cái chính là yêu thương. Phải tập ngay cho các con em ta từ nhỏ, trong gia đình, biết tôn trọng vật dụng của người khác, của cha, của mẹ, của anh chị, của em nó. Dạy nó tính cách thánh thiêng của quyền tư hữu : tức là vật gì cũng do Chúa tạo dựng, rồi do con người lao lung nghĩ ra, chế tạo, nên vật gì cũng quí. Chúa ủy thác cho mình sử dụng và quản lý, nên phải tôn trọng nó, đừng phá hủy, hoặc chểnh mảng để lay lắt, cho nó bị hư hỏng. Tập cho con em biết trách nhiệm về của cải của nó, và tôn trọng của cải người khác, vì Chúa muốn.

2/         Huấn luyện lương tâm chúng nó để tránh nhiễm các tư tưởng người đời được phô bày cách riêng qua phim ảnh, báo chí, trình bày sự giàu có như mục đích đời người phải đạt tới với bất cứ giá nào - cách vô lương tâm, vô liêm sỉ, bằng lừa đảo - được tôn thành một nghệ thuật sống ở đời, hoặc bằng cách ăn cắp, cướp giật được coi như tài khéo... “Khôn thì sống, mống thì chết”... Những phương tiện truyền thông ngày nay đã sớm làm cho trẻ em biết những mưu gian lừa đảo, cướp giật, giết người cướp của. Cứ xem báo Công an là đủ rõ. Thời trước giải phóng, có chiếu một bộ phim : người kia huấn luyện cho 5 con chó đi cướp nhà băng với tất cả sự chính xác, điêu luyện như máy móc. Có lần, ta nghe thuật truyện một đứa cháu giết bà để lấy tiền đi xem xi-nê...! Tất cả những chuyện đại loại như vậy, làm cho người có trách nhiệm và bậc phụ huynh phải giật mình trước sự sa đọa của tâm hồn con người, con người đã có thể thành lang sói, và ngay từ còn thiếu thời !!!

3/         Xin mời quí phụ huynh hãy xét lại bầu khí của gia đình mình. Trẻ con như con cá, sống mãi năm này qua năm khác trong bầu nước độc hại, tất nó sẽ nhiễm bệnh. Bầu khí gia đình mà đầy yêu thương, chia sẻ đồng đều, tôn trọng nhau, đứa trẻ ấy tất nhiễm được tâm trạng tốt. Ngược lại, bầu khí gia đình đầy ích kỷ, xâu xé nhau, đầy tinh thần duy vật (Than ôi ! Đa số lại như thế !), suốt từ sáng chí tối chỉ lo có một điều duy nhất là làm tiền, là kiếm lợi, rồi cãi vã, xô xát nhau vì quyền lợi..., thử hỏi làm sao lớn lên con em ta lại không đi theo con đường mà từ bé nó đã được gia đình dẫn nó đi ? Nếu từ nhỏ, cha mẹ, anh chị đã tập quen cho con em không biết kiềm chế mình, không biết từ chối mình một vật gì..., thì khi lớn lên, nhu cầu càng tăng, nó sẽ không tự kiềm chế, muốn gì, mong ước gì là phải tìm cách thỏa mãn ngay. Vô tình, vì quá thương con, cưng chiều con mà đã tập cho con làm những tên kẻ cắp, cướp giật, lường gạt, gian lận, làm sâu mọt cho xã hội. Và thử hỏi, tất cả các gia đình đều làm thế, thì cả xã hội sẽ ra sao ?

Ta hãy cùng nhau đọc kinh Đền tạ và cầu xin cho gia đình ta biết thực hành bài học Lời Chúa hôm nay.

-----oOo-----