SỐNG THÁNH GIỮA ĐỜI
(Introduction À La Vie Dévote)
Nguyên tác của Thánh PHANXICÔ SALÊDIÔ, Giám Mục Tiến Sĩ Hội Thánh
Bản dịch của Lm.Ph.HOÀNG MINH TUẤN, Dòng Chúa Cứu Thế
[BBT] Nhóm Khơi Nguồn xin chân thành cám ơn cha Hoàng Minh Tuấn cho phép đăng bài Sống Thánh Giữa đời này. Xin Chúa chúc lành và tuôn đổ muôn hồng ân xuống cho cha và trong sứ vụ của cha.
Trân trọng kính dâng Đức Trinh Nữ Maria Hồng Phúc. Mẹ đã khấng hiện ra tại Medjugorje để dẫn dắt chúng con trên con đường thánh thiện
PHẦN 3
Gồm các lời chỉ dẫn giúp thực hành nhân đức.
CHƯƠNG 22
VÀI ĐIỀU KHUYÊN DẶN THÊM
Tình bạn đòi phải có một mối thông giao sâu đậm giữa hai người, nếu không, tình bạn không thể phát sinh và tồn tại. Vì thế, thường thấy đi đôi với sự thông giao ấy, nhiều thứ thông giao khác thầm lén vào hồn rất khó nhận thấy qua các lần trao đổi những tâm tình yêu mến, xu hướng và cảm tưởng cho nhau. Cái đó xảy ra nhất là khi kẻ ta yêu là người ta rất quý trọng. Lúc đó lòng ta mở đón tình thân hữu của người đó đến nỗi cùng với tình ấy các xu hướng, các cảm nghĩ của họ hoặc tốt, hoặc xấu cũng chuyển sang ta dễ dàng. Loại ong sản xuất ra mật Hê-ra-clê đã hẳn là chỉ hút mật của hoa, song khi chúng hút ở cây phụ tử thì cùng với chất mật chúng cũng hút luôn mà không để ý cả chất độc của cây ấy.
Vậy ở đây Philôtê, ta phải thực hành lời Chúa Cứu Chuộc thường nói như tổ tiên ta dạy : “Hãy là những người đổi bạc và đúc tiền sành sỏi”, nghĩa là đừng nhầm bạc giả với bạc thật, vàng xấu với vàng tốt, phân biệt cái quý khỏi cái tầm thường. Phải ! chẳng có ai mà không có khuyết điểm. Nhưng tại sao ta lại nhận bừa bãi các thói xấu, các khiếm khuyết của bạn ta cùng với tình bạn của họ ? Đã hẳn, phải yêu họ dù họ còn khuyết điểm, nhưng đâu có phải là yêu và nhận lấy khiếm khuyết của họ ? Tình bạn cần trao đổi cho nhau sự tốt, chứ không phải sự xấu. Cũng như kẻ xúc cát sỏi ở sông Tagiê biết chọn lấy vàng, còn vứt sỏi cát lại trên bờ ; người có tình bằng hữu cũng phải loại các khuyết điểm, đừng để lọt vào hồn mình. Thánh Grê-go-riô Na-diăng có ghi lại : nhiều người yêu kính và khâm phục thánh Ba-xi-liô cũng đâm bắt chước cả những khuyết điểm bên ngoài của thánh nhân : cách nói chậm, cái vẻ xa vắng và trầm ngâm suy tư, cách để râu, cách đi đứng.
Chúng ta thấy có những người vợ, chồng, con cái, bạn hữu, vì quý trọng nhau quá sức, nên nhiễm phải không biết vì bắt chước hay vì nhún nhường, muôn vàn những cái tính khí xấu lặt vặt, bởi liên lạc với nhau. Điều này không nên, vì mỗi người đã có khá nhiều khuynh hướng xấu rồi, không dại gì lại đèo thêm của người khác. Tình bạn không bao giờ đòi phải làm thế đã đành, trái lại còn buộc ta giúp nhau tránh thoát muôn các thứ khiếm khuyết. Dĩ nhiên ta phải chịu đựng cách hiền từ các khiếm khuyết nơi người bạn, nhưng không phải là nuôi dưỡng, huống hồ chuyển các cái ấy sang cho mình.
Đây tôi chỉ nói đến các khuyết điểm. Còn về tội, không được nuôi dưỡng cũng như chịu đựng ở nơi bạn mình. Thấy bạn hư mất mà không cứu vớt, thấy bạn chết vì ung nhọt mà không dám dùng dao sửa lỗi mà mổ xẻ cho họ khỏi thì thật là tình bạn yếu ớt hay độc ác ! Tình bạn chân chính, sống động, không thể tồn tại trong tội lỗi. Người ta nói con kỳ nhông khi nằm vào lửa thì rập tắt ngay lửa, tội lỗi nằm trong tình bạn rập tắt tình bạn. Nếu là tội nhất thời, tình bạn giúp nó qua đi bằng cách sửa lỗi. Nhưng nếu nó lưu lại ở lỳ đó tình bạn sẽ chết theo, vì tình bạn chỉ tồn tại trong nhân đức. Huống hồ người ta lại phạm tội vì tình bạn ! Bạn sẽ là thù nếu muốn kéo ta đến tội ; nó đáng mất tình bạn, nếu muốn làm hư mất bạn mình. Một trong những dấu chắc chắn nhất của tình bạn giả trá là kết thân với người xấu nết, xấu về loại tội gì mặt ý. Nếu kẻ ta mến mà xấu nết, tình bạn ta chắc cũng đồi bại : vì nếu tình bạn không nhắm đến nhân đức, dĩ nhiên nó sẽ nhắm đến cái phóng túng, cái dâm đãng.
Thương hội do các nhà buôn lập nên để mưu lợi tức thế tạm cho nhau, chỉ cho ta một hình ảnh xa mờ về tình bằng hữu ; ở đây đâu có phải vì quý mến nhau mà chỉ vì muốn kiếm lợi.
Sau cùng, hai lời Chúa sau đây sẽ là hai cột trụ để chống đỡ đời sống Kitô giáo. Một là lời của đấng khôn ngoan : “Ai kính sợ Thiên Chúa, sẽ được một tình bạn chân thật” (Huấn Ca 6, 17). Lời kia của thánh Gia-cô-bê : “Bầu bạn với thế gian là thù nghịch với Thiên Chúa”. (4.4)
--- o0o ---